Sáng ngày 05/10, tại thành phố Quy Nhơn đã diễn ra Diễn đàn Quốc gia “Thúc đẩy bình đẳng giới cho phát triển lâm nghiệp bền vững” do Cục Lâm nghiệp phối hợp với Ban quản lý các dự án lâm nghiệp, Tổ chức hợp tác quốc tế Đức GIZ tổ chức.
Diễn đàn không chỉ giúp tăng cường hiểu biết về bình đẳng giới trong ngành lâm nghiệp cho các bên liên quan mà còn tạo cơ hội kết nối và thúc đẩy sự hợp tác trong thực hiện các mục tiêu chung. Đây cũng là dịp quý báu để các bên cùng thảo luận phương hướng trong cải thiện bình đẳng giới và đóng góp của bình đẳng giới vào phát triển lâm nghiệp bền vững. Ví dụ như hoạt động nâng cao chất lượng rừng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu sẽ đạt hiệu quả và bền vững hơn khi lồng ghép các biện pháp đảm bảo an toàn xã hội và bình đẳng giới. Hay "tăng tỷ lệ phụ nữ trong các vị trí lãnh đạo và đào tạo phụ nữ về kỹ thuật và quản lý sẽ góp phần giải quyết tình trạng bất bình đẳng giới trong môi trường làm việc.”
Tại diễn đàn, Ông Trần Quang Bảo, Cục trưởng Cục Lâm nghiệp, Bộ Nông nghiệp và PTNT nhận định: “Trong chuỗi các hoạt động lâm nghiệp, bao gồm quản lý, bảo vệ, phát triển, sử dụng rừng, chế biến và thương mại lâm sản của ngành, luôn tiềm ẩn và có thể xuất hiện sự bất bình đẳng trong phân công lao động, chênh lệch tiền lương và cơ hội việc làm; trong giao đất rừng, quyền sử dụng đất, lợi ích xã hội và môi trường lao động…. Những bất bình đẳng này chủ yếu ảnh hưởng đến phụ nữ. Do đó, thực hiện bình đẳng giới trong ngành lâm nghiệp sẽ không chỉ quan trọng đối với sự phát triển bền vững của ngành mà còn đối với quốc gia.”
Ông Santiago Alonso Rodriguez, Trưởng phòng hợp, Đại sứ quán Đức tại Việt Nam phát biểu chúc mừng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đối tác Việt Nam liên quan vì những nỗ lực xuất sắc trong việc thu hẹp khoảng cách giới. "Chúng ta cần sự đóng góp mạnh mẽ của phụ nữ, nhưng đôi khi tiềm năng này chưa được khai thác đầy đủ trong ngành lâm nghiệp Việt Nam cũng như nhiều ngành và quốc gia khác. Vì vậy, còn nhiều công việc cần được thực hiện trong nhiều lĩnh vực và cấp độ khác nhau.”
Thúc đẩy bình đẳng giới đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng một ngành lâm nghiệp bền vững. Bình đẳng giới không chỉ đơn thuần là vấn đề công bằng xã hội mà còn là yếu tố quan trọng đảm bảo sự tồn tại lâu dài và thành công của ngành lâm nghiệp. Bằng cách tích cực thu hút sự tham gia phụ nữ và nam giới từ các tầng lớp xã hội khác nhau vào công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, chúng ta nhận thấy rằng họ tạo nên sự đa dạng về vai trò, nhu cầu và kinh nghiệm trong ngành này. Nhìn nhận và hài hòa được những khác biệt này có thể dẫn đến những quá trình ra quyết định hiệu quả và bao trùm hơn, đồng thời đảm bảo rằng các thực hành lâm nghiệp được thực hiện một cách bền vững.
Sau Diễn đàn kéo dài 1 ngày này, tất cả các đại biểu sẽ tham gia một chuyến đi thực địa nhằm tìm hiểu sâu sắc hơn về các thực tiễn hiệu quả nhất trong thúc đẩy bình đẳng giới bao gồm việc lồng ghép giới vào các kế hoạch và chiến lược phát triển lâm nghiệp nhằm đóng góp vào việc đảm bảo bình đẳng giới và công bằng xã hội thông qua thực tiễn điển hình của Công ty lâm nghiệp Quy Nhơn. Một điểm đến khác trong chuyến đi là Công ty ươm giống cây trồng Nguyễn Hạnh - một doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ. Ở đây, các đại biểu sẽ cùng tìm hiểu về cam kết và những nỗ lực của công ty trong đảm bảo trao quyền công bằng cho cả hai giới cũng như thúc đẩy vai trò lãnh đạo của phụ nữ trong ngành lâm nghiệp.
Thông tin về ngành lâm nghiệp tại Việt Nam
Với độ che phủ 42,02% tổng diện tích của đất nước, rừng Việt Nam đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc thực hiện các chức năng về kinh tế, xã hội, môi trường và an ninh quốc phòng. Rừng còn là bể chứa carbon tự nhiên, góp phần thực hiện mục tiêu giảm phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam vào năm 2050. Ngành lâm nghiệp cũng là một ngành kinh tế kỹ thuật mang lại cơ hội việc làm cho người dân.
Phụ nữ đã đóng góp đáng kể vào sự tăng trưởng nhanh chóng của nền kinh tế lâm nghiệp ở Việt Nam. Không chỉ đến bây giờ, vai trò của phụ nữ trong lực lượng lao động nông nghiệp nói chung và lâm nghiệp nói riêng đã đáng kể từ nhiều thập kỷ trước. Tuy nhiên, vai trò và sự đóng góp về mặt kinh tế của họ trong các hệ thống sản xuất lâm nghiệp thường bị bỏ qua và đánh giá thấp.
Một nghiên cứu do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và GIZ phối hợp với Viện Lâm nghiệp Châu Âu phối hợp thực hiện vào năm 2023 cho thấy rằng phụ nữ trong ngành lâm nghiệp thường ít có khả năng tiếp cận đối với các cơ hội đào tạo về chuyên môn và kỹ thuật. Do đó, thu nhập của họ thường thấp hơn nam giới và khoảng cách lương theo giới trong ngành lâm nghiệp lớn hơn đáng kể so với các ngành kinh tế và công nghiệp khác tại Việt Nam. Phụ nữ nông thôn thường vẫn bị thiệt thòi do bất bình đẳng giới trong tiếp cận các lợi ích từ các chính sách và dịch vụ, có thể thấy điều này ở sự chênh lệch giữa nam và nữ về tỷ lệ đăng ký tham gia và nhận tiền phân bổ từ nguồn thu Dịch vụ Môi trường Rừng (PFES).
Tuy nhiên, các thách thức liên quan đến bình đẳng giới cũng tồn tại đối với nam giới trong ngành lâm nghiệp. Một số công việc trong ngành này thường do lao động nam đảm nhiệm, chẳng hạn như các nhiệm vụ đòi hỏi nhiều sức lực. Tuy nhiên, do những công việc như vậy thường theo vụ việc hoặc mùa vụ, những người đàn ông này thường làm việc không có hợp đồng lao động và do đó không có sự bảo vệ của bất kỳ lưới an sinh xã hội nào. Tình trạng này khiến họ trở nên dễ bị tổn thương hơn phụ nữ vì phụ nữ thường có cơ hội đảm nhiệm các công việc hành chính với hợp đồng lao động ổn định.
Diễn đàn này nhằm mục đích tăng cường hiểu biết thông qua xem xét cách phân chia lao động phổ biến trong việc làm ngành lâm nghiệp và sự phân biệt về vai trò kinh tế giữa nam và nữ trong các hệ thống sinh kế dựa vào rừng. Các bên tham gia Diễn đàn cũng thảo luận để đề xuất các khuyến nghị về tăng cường bình đẳng giới nhằm thúc đẩy phát triển lâm nghiệp bền vững.
TÀI LIỆU CHƯƠNG TRÌNH XEM CHI TIẾT TẠI LINK ĐÍNH KÈM
https://drive.google.com/drive/folders/18D7BeYFd6LzIaTR0h9OWgGWkmS2mGpPI